Bạch biến nổi bật với những mảng da nhạt màu hơn so với sắc tố da ở những vùng khác trên cơ thể người bệnh và là một bệnh lý lành tính không lây nhiễm. Vậy có cơ hội nào để chữa được căn bệnh này không? Cùng La Hues đi tìm câu trả lời thông qua bài viết sau nhé!
Bạch biến là gì?
Bạch biến là một bệnh da do rối loạn sắc tố với các đám da giảm hoặc mất sắc tố có thể gặp ở mọi vị trí trên cơ thể nhưng thường gặp ở vùng mặt, cẳng tay và bộ phận sinh dục. Bệnh bạch biến có thể khởi phát ở bất kỳ tuổi nào, nhưng thường gặp ở người trẻ. Một số trường hợp bệnh có tính chất di truyền gia đình.
Bệnh bạch biến phổ biến hơn chúng ta nghĩ? (Ảnh: Sưu tầm Internet)
Trẻ em trước 12 tuổi là đối tượng phổ biến có nguy cơ cao mắc căn bệnh này (chiếm khoảng 25 - 30%). Tỷ lệ bị bạch biến ở nam và nữ giới là tương đương nhau. Bệnh thường được tìm thấy ở các khu vực có khí hậu nhiệt đới và người da màu có xu hướng mắc bệnh này nhiều hơn so với những chủng tộc khác. Ngoài ra, bệnh bạch biến có thể khởi phát liên quan tới căng thẳng cảm xúc.
Cơ chế bệnh sinh
- Bệnh hình thành do các tự kháng thể chống lại kháng nguyên của tế bào sắc tố, gây độc cho tế bào, hoặc làm giảm sản xuất sắc tố melanin.
- Khoảng 20-30% người bệnh bạch biến có tự kháng thể chống tuyến giáp, tuyến thượng thận.
- Một số người bệnh bạch biến phát sinh bệnh là do hoá chất phá huỷ hoặc ức chế hoạt động của tế bào sắc tố dẫn đến quá trình sản xuất sắc tố da melanin cũng giảm theo.
- Một số yếu tố thuận lợi phát bệnh: sốc về tình cảm, chấn thương, cháy, rám nắng.
Cơ chế sinh bệnh bạch biến là gì? (Ảnh: Sưu tầm Internet)
Triệu chứng bệnh
Bệnh khởi phát từ từ, rất khó nhận thấy, nhưng cũng có trường hợp bệnh xuất hiện một cách nhanh chóng. Một số trường hợp bệnh khởi phát ở giai đoạn đỏ da hoặc một số vùng da bị viêm tấy hơi cao hơn mặt da, biến đi nhanh chóng sau đó mới xuất hiện vết mất sắc tố da.
Tổn thương cơ bản: Trên da xuất hiện các vết mất sắc tố hình tròn hay bầu dục, giới hạn rõ, có khuynh hướng phát triển ra ngoại vi và liên kết với nhau, xung quanh có một vùng da đậm sắc hơn màu da bình thường. Thương tổn không có vảy. Các vết trắng dần lan rộng và liên kết thành những đám da mất sắc tố rộng hơn, tồn tại dai dẳng có khi cả chục năm. Có những vùng da mất sắc tố tự mờ đi hoặc mất hẳn nhưng thường tái phát những vết mất sắc tố ở các vị trí khác. Các tổn thương thường đối xứng. Nhiều trường hợp chỉ có một bên của cơ thể.
Các vết trắng lan rộng và thường đối xứng. (Ảnh: Sưu tầm Internet)
Cơ năng: không ngứa, không đau.
Vị trí: Có thể gặp ở vị trí bất kỳ của cơ thể, thường ở mu bàn tay, cổ tay, cẳng tay, mặt, cổ, bộ phận sinh dục, quanh bộ phận sinh dục. Khoảng 80% trường hợp các vết mất sắc tố khu trú ở vùng hở.
Các triệu chứng khác: Ở một số người bệnh sau khi phơi nắng, bờ và trung tâm các vết mất sắc tố xuất hiện da thâm dạng như tàn nhang nhưng đến mùa đông biến mất, gặp ở một nửa số người bệnh bị bạch biến. Tóc hay lông trên vùng tổn thương có nhiều trường hợp cũng mất sắc tố. Lòng bàn tay, bàn chân và niêm mạc thường không xuất hiện tổn thương.
Các thể lâm sàng
Bạch biến có khá nhiều thể lâm sàng khác nhau.
Phân loại các thể lâm sàng của bạch biến. (Ảnh: Sưu tầm Internet)
Thể khu trú (localized vitiligo): mảng với kích thước to nhỏ khác nhau, đám mất sắc tố một hoặc hai bên cơ thể, cả một đoạn chi, hay thân mình xuất hiện đám da mất sắc tố. Thể khu trú bao gồm các thể: bạch biến từng điểm và bạch biến thể đoạn.
Bạch biến thể khu trú. (Ảnh: Sưu tầm Internet)
Thể lan tỏa (Generalized vitiligo): gần như toàn bộ mặt hoặc rải rác trên thân mình có thể có đối xứng hoặc không, xuất hiện các đám da mất sắc tố trông tương tự như bệnh bạch tạng. Thể lan tỏa bao gồm: thể cực, thể thông thường và bạch biến toàn thể.
Các bệnh lý liên quan
2-38% người bệnh bạch biến có liên quan đến tuyến giáp.
1-7,1% người bệnh bạch biến bị tiểu đường.
Khoảng 2% người bệnh bị bạch biến bị bệnh Addison.
Khoảng 16% người bệnh bạch biến có rụng tóc thành từng mảng.
Một số người bệnh bạch biến xuất hiện ung thư da
Các xét nghiệm hỗ trợ chẩn đoán
Mô bệnh học: giảm hoặc không có tế bào sắc tố thượng bì.
Phản ứng DOPA: Giúp phân biệt hai loại bạch biến, có ý nghĩa quan trọng trong điều trị và tiên lượng bệnh.
- Loại không có tế bào sắc tố là DOPA âm tính.
- Loại có tế bào sắc tố, tuy có giảm là DOPA dương tính.
Xét nghiệm định lượng hormon tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên và insulin để phát hiện các bệnh kèm theo.
Điều trị
Tránh ánh nắng mặt trời, kết hợp thuốc điều trị tại chỗ với thuốc điều trị toàn thân
Thuốc bôi tại chỗ
Mỡ corticoid: bôi khoảng 1 tuần, nghỉ 10 ngày sau đó bôi thêm 1 đến 2 đợt nữa.
Hoặc bôi dung dịch meladinin 1,0% tại tổn thương ngày từ 1-2 lần.
Bôi tại chỗ hay tắm nước có pha psoralen hoặc uống sau đó chiếu tia UVA, UVB. Chú ý nếu chiếu nhiều có thể làm tăng tỷ lệ ung thư da.
Gây bỏng tại tổn thương có thể làm tăng sắc tố sau viêm.
Tacrolimus 0,03-0,1%, bôi ngày 2 lần sáng, tối, kéo dài hàng tháng, nhiều trường hợp bệnh giảm hoặc khỏi, nhất là ở trẻ em.
Bôi mỹ phẩm
Cấy da kết hợp với thuốc ức chế miễn dịch.
Thuốc toàn thân
- Meladinin 10mg uống 1 viên/ngày, từ 1-3 tháng, thậm chí là 6 tháng.
- Một số trường hợp lan tỏa có thể dùng corticoid toàn thân liều thấp hoặc một số thuốc ức chế miễn dịch. Tuy nhiên, cần theo dõi các biến chứng và các tác dụng phụ của thuốc.
- Uống vitamin liều cao, đặc biệt là vitamin nhóm B.
Hiện nay chưa có phương pháp nào có thể điều trị dứt điểm hoàn toàn bệnh bạch biến tuy nhiên chúng ta có thể cải thiện tình trạng bệnh thông qua quá trình điều trị trên. Hãy liên hệ với phòng khám chuyên khoa da liễu La Hues nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh bạch biến nói riêng và các bệnh da liễu nói chung nhé.
Chúc các bạn nhiều sức khỏe!
